მოგვწერეთ იდეა

სამშენებლო კომპანიებს საბანკო გარანტიების მიღება უჭირთ – დეველოპერები ბანკების არაპარტნიორულ მიდგომებს აპროტესტებენ

უძრავი ქონების კომპანიების წარმომადგენლები ბოლო პერიოდში „ჰაერის გაყიდვის“ გახშირებულ პრაქტიკაზე საუბრობენ. უძრავი ქონების სააგენტო Green Capital-ის მფლობელი გივი კორინთელი „კომერსანტთან“ აცხადებს, რომ უძრავი ქონების ბაზარზე ისევ დაიწყო ბინების ნაცვლად ჰაერის გაყიდვა, ამასთან, ქაოტურად ეცემა ბაზარზე ფასები და მაკონტროლებელი ამ სფეროს არ ჰყავს. შესაბამისად, გივი კორინთელი უახლოეს პერიოდში უძრავი ქონების ბაზარზე პრობლემებს პროგნოზირებს.

დაუმთავრებელ მშენებლობებზე საუბრობს სამშენებლო კომპანია GDG-ის ხელმძღვანელი ბეჟან წაქაძეც. როგორც მან „კომერსანტთან“ განაცხადა, ქალაქში უამრავი დაუმთავრებელი მშენებლობაა, რაც იმას ნიშნავს, რომ კომპანიებმა ვალდებულებები მყიდველების წინაშე ვერ შეასრულეს. თუმცა, ბეჟან წაქაძე ამბობს, რომ „ჰაერის გაყიდვას“ დღეს ისეთი მასშტაბები არ აქვს, როგორც ეს გასული რამდენიმე წლის წინ იყო.

ზოგადად, „ჰაერის გაყიდვა“ დამკვიდრებული პრაქტიკაა სხვა ქვეყნებშიც, რადგან მისი მთავარი ბენეფიტი დაბალი ფასია, რაც მომხმარებელს განსაკუთრებით ხიბლავს, მაგრამ საქართველოში „ჰაერის ყიდვა“ საკმაოდ დიდ რისკებსაც შეიცავს. როგორც უძრავი ქონების ბიზნესის წარმომადგენლები ამბობენ, ეს ერთი მხრივ გამოწვეულია საბანკო სისტემის არაპარტნიორული დამოკიდებულებით სამშენებლო კომპანიებთან, ხოლო, მეორე მხრივ, ქვეყნის გაუმართავი კანონმდებლობით.

ბეჟან წაქაძე ამბობს, რომ ე.წ. ჰაერის გაყიდვა პრობლემას არ წარმოადგენს, თუ სამშენებლო კომპანიას საბანკო ან სადაზღვევო გარანტიები გააჩნია, თუმცა, ახლა ამ გარანტიების აღება კანონით სავალდებულო არ არის და კომპანიების კეთილ ნებაზეა დამოკიდებული. ბეჟან წაქაძე განმარტავს, რომ საბანკო გარანტიების გარეშე უამრავი მშენებლობა იწყება იმის იმედით, რომ კომპანია გზადაგზა გაყიდის ბინებს, მაგრამ ამას დეველოპერების ნაწილი ვერ ახერხებს და მშენებლობები ჩერდება.

„კანონმდებლობაა შესაცვლელი, რომ ფინანსური გარანტიები სამშენებლო კომპანიებმა აუცილებლად წარადგინონ სამშენებლო ნებართვების აღებისას. ჩვენთან ამის რეგულაცია არ არსებობს, ვისაც უნდა მიდის, იღებს ნებართვას და აშენებს, ამიტომ არის გაჩერებული ბევრი სახლი.

აუცილებელია კანონში ცვლილებები, ასევე აუცილებელია სამშენებლო გამოცდილება, ლიცენზიები, რაც მოისპო. ეს ცვლილებები თავდაპირველად დაარტყამს უმუშევრობასაც და შემცირდება კომპანიები, მაგრამ სამაგიეროდ ხარისხიან და დასრულებულ მშენებლობებს მივიღებთ“,- აცხადებს ბეჟან წაქაძე.

GDG-ის ხელმძღვანელი ფინანსური გარანტიების წარდგენის აუცილებლობას ხედავს, მაგრამ სამშენებლო კომპანია „ათორის“ დამფუძნებელი ბესო თხელიძე ამბობს, რომ ბანკების გამო ფინანსური გარანტიების აღება პრაქტიკულად შეუძლებელია, რაც სერიოზულ დაბრკოლებებს ქმნის.

„ბანკების თამაშის წესები არის ძალიან ცუდი. თუ გამოცდილი არ არის სამშენებლო კომპანია და ბევრი რამ არ აქვს აშენებული, ძალიან კაბალურ პირობებში აყენებენ. ზოგი ბანკი სამშენებლო მიზნით საერთოდ არ იძლევა სესხებს. ასეთ სესხებს სულ 4 ბანკი გასცემს, დანარჩენები ახლოსაც არ იკარებენ. ის ბანკებიც, რომლებიც გასცემენ სესხებს, ძალიან მძიმე პირობებს აყენებენ. იმ შემთხვევაში გასცემენ სესხს, თუ სამშენებლო კომპანია პრაქტიკულად დაამტკიცებს, რომ სესხი არ სჭირდებათ“,- აცხადებს ბესო თხელიძე.

მისივე განცხადებით, საბანკო გარანტიების შეთავაზებაზე ჰქონდა მუშაობა პარტნიორ ბანკებთან, მაგრამ გაირკვა, რომ ასეთი გარანტიის აღება არ ღირს. მისი შეფასებით, ბანკები სამჯერ მეტი უზრუნველყოფის „გაყინვას“ ითხოვენ კომპანიისგან, რაც მშენებლობის დროს მისაღები არ არის. ამიტომ მის კომპანიას საგარანტიოდ განსხვავებული შეთავაზებები და გარანტიად უკვე აშენებული სხვა ბინის იპოთეკით დატვირთვას სთავაზობს.

„ჩვენ ისეთი სიტუაცია გვაქვს ბაზარზე, რომ აშენებას ვერ ვასწრებთ. ამიტომ უფრო აქტიურად გამოგვდის წინასწარ გაყიდვა. მშენებლობის ნებართვები გაგვიჭიანურდა და ვერ ვიწყებთ, რადგან ადამიანები, რომლებიც გველოდებიან, ვერ ითმენენ და წინასწარ იხდიან თანხებს. აქედან გამომდინარე ჩვენს კომპანიაში გაიზარდა „ჰაერის გაყიდვა“ ბოლო 2 წლის განმავლობაში“,- აცხადებს „ათორის“ ხელმძღვანელი და აღნიშნავს, რომ თუ ხელისუფლებას სამშენებლო ბაზარზე სიტუაციის გამოსწორება სურს, უნდა გააიოლოს მშენებლობის ნებართვების გაცემა, რადგანაც ეს პროცესი ბოლო 2 წლის განმავლობაში განსაკუთრებულად ჭიანურდება და 3-4 თვის ნაცვლად, ნებართვის გაცემას 1 წელი სჭირდება.